Poduszka finansowa – z nią możesz spać spokojnie

Słowo „poduszka” kojarzy nam się nie tylko z wygodą, ale i bezpieczeństwem. Ma nam zapewnić miękkie lądowanie w razie wypadku samochodowego albo… wypadku życiowego. Podobnie jest z poduszką finansową.

Czym jest poduszka finansowa?

Poduszka finansowa to pula oszczędności, której zadaniem jest zapewnić Ci bezpieczeństwo na wypadek utraty pracy, poważnej choroby lub innego wydarzenia pozbawiającego regularnego przychodu. Może nim być np. decyzja o porzuceniu etatu i rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej. Funkcją poduszki jest finansowanie stałych wydatków na utrzymane w okresie, kiedy nie mamy wpływów do domowego budżetu. Zgromadzone środki mają pozwolić utrzymać standard życia i możliwe bezstresowo przeżyć okres finansowych perturbacji.

Kiedy należy zacząć budować poduszkę?

Zasada przy budowaniu poduszki jest taka sama, jak przy jakiejkolwiek innej formie oszczędzania ─ im wcześniej, tym lepiej. Należy jednak zachować odpowiednią kolejność przy porządkowaniu naszego budżetu. W pierwszej kolejności zaleca się zoptymalizować comiesięczny budżet i pozbyć się wszystkich zbędnych lub nieracjonalnych wydatków. Zanim zaczniemy myśleć o tworzeniu poduszki, musimy też spłacić wszystkie „kosztowne” formy zadłużenia, takie jak kredyty konsumpcyjne, obciążenie kart kredytowych, chwilówki i inne szybkie (i drogie) pożyczki. Oczywiście zupełnie inną kategorią są kredyty hipoteczne czy studenckie, które z założenia są spłacane przez długi czas. Kiedy już uda nam się wyjść z tego rodzaju zadłużenia, pora zacząć budować fundusz awaryjny. Co istotne, nie jest on tym samym, co poduszka. Ta kwota rzędu 1500 zł ma być naszym zabezpieczeniem na wypadek niespodziewanego, nagłego wydatku np. na wymianę popsutego sprzętu AGD lub kosztowną wizytę u dentysty. Dopiero kiedy jesteśmy w tym miejscu, powinniśmy przejść do kolejnego kroku, którym jest właśnie tworzenie naszej poduszki.

Jak duża powinna być poduszka?

Eksperci finansowi określają, że poduszka powinna wynosić co najmniej 3-krotność naszych miesięcznych wydatków. Im więcej kosztuje comiesięczne utrzymanie gospodarstwa domowego, tym większą kwotę potrzebujemy mieć odłożoną na czarną godzinę. By określić sumę potrzebną na przeżycie, najłatwiej jest podsumować wszystkie wydatki (zarówno regularne, jak i nieregularne) z ostatniego roku i podzielić je przez 12. Nie trzeba dodawać przy tym, że im większa poduszka, tym lepiej; możliwość utrzymania się nawet przez rok bez źródła dochodu daje duży komfort psychiczny. Wszystko jednak zależy od naszych możliwości oraz np. wykonywanego zawodu. W niektórych profesjach (np. informatycy) znalezienie nowego miejsca pracy trwa przeciętnie znacznie krócej, niż w innych. Warto też wziąć pod uwagę ryzyko utraty zajęcia; przykładowo w przypadku sektora publicznego jest ono mniejsze, niż w firmach prywatnych. Jeśli w danym gospodarstwie domowym oboje partnerzy zarabiają, sytuacja jest bardziej korzystna i nasza poduszka może być odpowiednio mniejsza.

Jak budować poduszkę finansową?

Na ogół gromadzenie tego typu oszczędności trwa dłuższy czas ─ może zająć nawet kilka dobrych lat. Najważniejsza jest regularność oraz konsekwencja. Najprostszym rozwiązaniem jest ustawienie stałego zlecenia w banku, by tuż po otrzymaniu pensji pewna jej część mogła stopniowo wypełniać naszą poduszkę. W ten sposób nie trzeba co miesiąc walczyć z samym sobą; cała operacja odbywa się praktycznie bez naszego udziału. Warto też dokładać do tej puli ponadplanowe wpływy pieniężne (np. otrzymany spadek, premia w pracy), które nie są nam potrzebne na regularne wydatki.

Gdzie trzymać poduszkę?

Najlepszym miejscem dla niej jest oprocentowane konto oszczędnościowe lub lokata terminowa, którą stosunkowo łatwo zerwać przed terminem w razie potrzeby. Ideą poduszki jest to, że zgromadzone w niej środki muszą być łatwo dostępne w razie potrzeby. Nie mogą one być zamrożone w mało elastycznych produktach finansowych lub inwestycjach (np. w grunt). Zadaniem poduszki nie jest przynosić nam dochód, ale zapewnić bezpieczeństwo. Wiele osób popełnia błąd, inwestując całość nadwyżek finansowych i nie posiadając żadnych łatwo dostępnych środków. Eksperci podkreślają, że dopiero po zbudowaniu poduszki finansowej powinniśmy zacząć myśleć o inwestowaniu i zarabianiu na posiadanym kapitale.

Poduszka prawdę powie

Umiejętność tworzenia poduszki finansowej jest prawdziwym testem dla naszych umiejętności oszczędzania oraz zarządzania finansami osobistymi. Bez odpowiedniej dozy konsekwencji i systematyczności trudno jest zgromadzić tego rodzaju kapitał. Z kolei nienaruszanie zebranych pieniędzy pod różnymi pretekstami (np. wyjazd na wakacje, możliwość dokonania okazyjnego zakupu) to próba ognia dla naszej siły woli. W ostatecznym rozrachunku warto ponieść konieczne poświęcenia. Choć będziemy musieli sobie odmówić pewnych rzeczy, trudno przeszacować wartość bezpieczeństwa, jakie nam i naszym bliskim daje odpowiednia poduszka pieniężna.